Beschut werk: een betaalde baan voor mensen met een arbeidsbeperking

Beschut werk is een betaalde baan in een beschermde werkomgeving. Het is bedoeld voor mensen die door een arbeidsbeperking (lichamelijk, verstandelijk of psychisch) niet in een reguliere baan kunnen werken. Zij hebben een aangepaste werkplek en begeleiding nodig. Aanpassingen zijn bijvoorbeeld fysieke aanpassingen in de werkomgeving, splitsen van taken of aanpassingen in de manier van werkbegeleiding, werktempo of aantal te werken uren.

Wethouder Werk en Inkomen Ingrid Wolsing: ”Werk is belangrijk. Ook voor mensen met een arbeidsbeperking. Om mee te doen in de samenleving, voor sociale contacten, eigenwaarde en zelfstandigheid.

Jan&Jan nam twee jaar geleden Joey* in dienst op een beschutte werkplek in de afwaskeuken. Wethouder Ingrid Wolsing, vanuit haar portefeuille Werk en Inkomen nauw betrokken bij dit programma, ging in gesprek met Pleuni en Floor van Jan&Jan. Ingrid was heel benieuwd naar hun ervaringen en vroeg ze het hemd van het lijf.

Joey is de eerste werknemer die op een beschutte werkplek in Montferland aan de slag is gegaan. Sinds 1 september 2022 is hij bij jullie in dienst. Hoe is dat gegaan?

“Joey liep stage vanuit Symbion. Dat ging echt heel goed”, vertelt Pleuni. “Toen zijn stage bijna afliep, vroeg de gemeente of Beschut werk misschien iets voor ons en Joey zou zijn. We kregen goede informatie, ook over wat het betekent voor een werkgever. Het was voor ons belangrijk om te weten hoe de gemeente ons ontzorgt en wat de gemeente van ons verwacht.” Floor: “Dat was zeker belangrijk want een werknemer beschut werk heeft goede begeleiding onder direct toezicht nodig en misschien ook wel aanpassingen op de werkplek. Je krijgt als werkgever subsidie daarvoor, ook voor de loonkosten. Joey is de eerste werknemer op een beschutte werkplek in Montferland. Niemand had er nog ervaring mee. Dat betekent dus dat je af en toe ook beetje moest pionieren.”

Wat is jullie ervaring tot nu toe?

“Heel goed!”, zegt Floor enthousiast. “Niet iedere stagiair is geschikt om door te stromen naar een beschutte  werkplek. Sommige stagiaires hebben heel veel ambities. Dan willen ze de ene dag in de keuken helpen en de andere dag in de bediening lopen. Maar dat past niet goed bij onze werkstructuur. Joey zijn droom is afwassen. Dat is het enige wat hij wil, meer niet. Als de afwas aan de kant is, is Joey heel gelukkig. Zo was het al vanaf het begin. En dat geeft ons structuur.”
Pleuni: “Joey heeft vaste werktijden en goede begeleiding nodig. Als er iets gebeurt dat de routine verstoort, kan hij een beetje uit zijn doen raken. Laatst had de vaatwasser een storing, dan weten we dat we moeten helpen. Of als het ineens heel druk is, dan springen we ook even bij. En dat doen we natuurlijk met alle liefde.”

“We zien ook groei bij Joey”, aldus Floor. “Eerder kon hij tussendoor niet zomaar een andere taak doen. Een tijdje terug vroegen we of hij elke vrijdag om 15.00 uur de bestelling wilde uitpakken. Dat deed hij liever niet. Dus hebben we het eerst een paar keer samen gedaan. Nu is hij eraan gewend en gaat het probleemloos.”

”Iedereen moet mee kunnen doen in de samenleving, want iedereen telt.”

Waarom bieden jullie een Beschutte werkplek aan?

“We vinden het belangrijk dat mensen met een beperking een fijne plek hebben om te werken. Het geeft ons voldoening om Joey blij te maken, het gevoel te geven erbij te horen. Iedereen moet mee kunnen doen in de samenleving, want iedereen telt.”, zegt Pleuni.

Floor: “Het is wel belangrijk dat je aan het begin het gevoel hebt dat er een match is. We maken tijd vrij voor de begeleiding maar kunnen niet iemand de hele dag bij de hand nemen. Het werkt goed als de werknemer één eenvoudige taak heeft waar die zich op kan focussen. Bijvoorbeeld afwassen of schoonmaken. Bediening niet, dan is de begeleiding te intensief.”

Loop je ergens tegenaan? Of zijn er dingen die je van tevoren niet had verwacht? 
Floor: “Nee eigenlijk niet. Met Joey loopt het allemaal goed. We werken heel graag met hem samen. Joey heeft een goed werktempo, de kwaliteit van zijn werk is goed en hij is er echt altijd. Als er iets is, dan zegt hij het ook. We vinden dat echt heel fijn. 

Pleuni vertelt dat Joey ontzettend dankbaar is dat hij een baan heeft bij Jan&Jan. “Hij neemt soms donuts mee voor iedereen, zo blij is hij. En hij trakteert altijd als hij jarig is. Hij voelt zich echt onderdeel van ons team. Laatst ging er een vaste medewerker weg. Joey vond dat zo jammer. Hij heeft toen een geweldig mooie speech gehouden.”

Jullie kenden Joey al vanuit zijn stage. Was het nog nodig om andere afspraken te maken?

“Soms is er even een rustig moment waarop de medewerkers een beetje met elkaar gaan dollen. Joey vindt dat super leuk.”, zegt Pleuni. “We hebben wel met zijn directe collega’s afgesproken dat ze Joey niet teveel moeten uitdagen met grappen en grollen. Joey is daar vatbaar voor, gaat er helemaal in mee en is dan niet meer gefocust op zijn werk. Dat is wel de grootste uitdaging. Het is belangrijk om grenzen aan te geven. En duidelijke afspraken te maken. Als hij pauze heeft bijvoorbeeld, geven we hem een timer mee. Anders vergeet hij de tijd. Dat goed afbakenen vindt hij fijn.”

Hoe loopt het contact met jullie contactpersoon van de gemeente? Zijn jullie tevreden daarover?

Floor en Pleuni: “We zijn zeker tevreden over de samenwerking met de gemeente. Het contact loopt heel goed. We kunnen alles bespreken. En mocht het eventjes niet goed gaan, dan kijken we samen naar een oplossing.”

“Werk is belangrijk. Voor iedereen. Voor het gevoel erbij te horen en mee te tellen.”

Wat zouden jullie tegen andere werkgevers in Montferland willen zeggen die nog twijfelen om deel te nemen aan het beschut werkprogramma? 
“Werk is belangrijk. Voor iedereen. Voor het gevoel erbij te horen en mee te tellen. Als je als werkgever hieraan meedoet draag je bij aan een inclusieve maatschappij.”, zegt Floor. Pleuni: “Werknemers beschut werk zijn ontzettend gemotiveerd om te werken. En je krijgt er zoveel voor terug. Je ziet de werknemer opleven, blij om aan de slag te zijn en deel uit te maken van een team.  Onze collega’s vinden het mooi om te zien dat de werknemer het zo naar de zin heeft. Het brengt zoveel positiviteit! En de contactpersoon van de gemeente staat je altijd met raad en daad bij.”

En hebben jullie tips voor hen om deze stap te zetten?

“Jazeker!”, roepen ze in koor. “Je moet echt het gevoel hebben dat er een match is. Dat is de basis. Een medewerker op een beschutte werkplek heeft begeleiding nodig en soms ook aanpassingen van de werkomgeving. Daar moet je niet te licht over denken. De medewerker heeft vaste werkzaamheden nodig op vaste werktijden. Werkzaamheden die echt bij diegene passen. In het geval van Joey is dat afwassen. Dat werkt dan voor beide partijen goed. Ook niet onbelangrijk: je ontvangt subsidie voor de begeleiding, aanpassingen die nodig zijn aan de werkplek en voor de loonkosten.”

* Joey is niet de echte naam. In verband met privacy noemen we de werknemer beschut werk niet bij zijn echte naam.

Meer informatie

Werkgevers die meer informatie willen over Beschut werk kunnen contact opnemen Alice Engelen, accountmanager arbeidsbemiddeling, via a.engelen@montferland.info en met Marjon Peet, jobcoach, via m.peet@montferland.info.